Jak rozmawiać ze swoimi dziećmi o SM - Najczęstsze reakcje

Spis treści

Najczęstsze reakcje

Wstrząs psychiczny

Dziecko, podobnie jak wy, będzie przechodzić przez kolejne etapy żalu związanego ze zmianami, jakie zachodzą w waszym życiu w związku z postępem stwardnienia rozsianego. Najczęstsze reakcje to wstrząs psychiczny, zaprzeczenie, zakłopotanie i poczucie winy, złość i frustracja, smutek i lęk o przyszłość Każda znacząca zmiana, jak choroba, przeprowadzka czy rozwód rodziców, może mieć wpływ na dzieci. Niektóre dzieci mogą być zaskoczone i wstrząśnięte, gdy dowiedzą się, że jedno z ich rodziców ma SM, zwłaszcza gdy nie zauważają żadnych objawów. Na początku choroby objawy są zwykle niezauważalne: osłabienie wzroku, zmęczenie i odrętwienie. Dzieci, podobnie jak dorośli, często zastanawiają się: "dlaczego przytrafia się to właśnie nam?" Chociaż starsze dzieci dysponują bogatszym słownictwem i potrafią wyrazić emocje, to często ich charakter ujawnia się w zachowaniu. Może wydawać, że informacja nie wywołała żadnej reakcji. Najczęściej jednak spokój okazywany na zewnątrz jest mylący i kryje się za nim uczucia zbyt bolesne, aby dać im wyraz. Dzieci mogą też przyjąć informację całkiem spokojnie, ponieważ nie rozumieją, co to jest "stwardnienie rozsiane". W zależności od tego, w jakim wieku jest dziecko, SM może oznaczać różne rzeczy. Najmłodsze dzieci mogą wyobrażać SM jako przeziębienie, które kiedyś minie, inne zaś , że choroba prowadzi do śmierci.

Ważne jest, aby właściwie ocenić to, ile dziecko zrozumiało z waszych wyjaśnień. Niektóre dzieci mogą bać się i martwić, nawet wówczas, gdy przekazano im wszystkie informacje. Jest to zupełnie normalne. Mogą
poprosić was o powtórzenie tego, co z takim trudem powiedzieliście za pierwszym razem. Należy zachować cierpliwość, ponieważ za każdym razem, gdy powtarzacie te informacje, dzieci czują się bardziej bezpieczne.

Jeżeli wasze dziecko nie zadaje pytań, możecie zachęcić je do rozmowy o jego uczuciach, zadając pytania otwarte: "Jak się czujesz?, Co o tym sądzisz?". Te pytania pozwolą mu zrozumieć, że obawy są czymś normalnym, a rozmowa o nich może pomóc.

Po wstrząsie psychicznym często następuje etap zaprzeczania. Po poinformowaniu dziecka o chorobie, całkiem normalna jest sytuacja, kiedy dziecko udaje, że nic się nie stało. Niektóre dzieci nie zadają pytań tylko dlatego, że chcą zapomnieć o SM. Nie wspominają o tym swoim znajomym, sądząc, że jeżeli zignorują problem, to choroba minie, natomiast rozmowa o niej spowoduje pogorszenie. Myślenie życzeniowe jest bardzo częste u małych dzieci. Zaprzeczenie może chwilowo zmniejszyć przykre odczucia, z którymi dziecko i tak będzie musiało sobie w końcu poradzić.

kids2Zaprzeczenie i poczucie winy

Jest to również sposób na uniknięcie poczucia winy związanego z chorobą. Nawet jeżeli dzieci nie zaprzeczają temu, że jedno z ich rodziców jest chore, to niektóre z nich wyobrażają sobie, że SM kiedyś minie. Często te wyobrażenia znajdują odzwierciedlenie w ich zachowaniu. Dzieci są bardzo grzeczne, starają się pomagać, wierząc, że w ten sposób ułatwią rodzicom powrót do zdrowia tak szybko, jak to możliwe. Dzieci reagują w bardzo różny sposób, mogą pojawić się problemy z zachowaniem lub objawy fizyczne. Czasami oznaki zaprzeczenia widać w dziecięcych zabawach lub na rysunkach. Jeżeli chory rodzic jeździ na wózku inwalidzkim, mogą przedstawiać go na rysunkach bez wózka. Nie wyprowadzajmy dzieci z "błędu": zabawy i rysunki są bezpiecznym dla ich zdrowia psychicznego sposobem wyrażenia emocji. Warto natomiast poświęcić trochę czasu na rozmowę o SM, aby uwolnić dzieci od poczucia, że są odpowiedzialne za poprawę waszego stanu zdrowia.

Złość i pretensje kierowane przez dzieci do innych są bardzo często spotykane w rodzinach dotkniętych przewlekłą chorobą. Konieczność rezygnacji z własnych zajęć, zmniejszone dochody w rodzinie, pobyty w szpitalu, utrata zainteresowania ze strony jednego lub obu rodziców ze względu na skupienie się na SM mogą być przyczyną złości i frustracji odczuwanych przez dziecko. Może się ono zachowywać w różnoraki sposób w zależności od tego, co utraciło. Czasami można mieć wrażenie, że dzieci są na was złe.

Złość i frustracja

Zwykle jednak reagują w ten sposób na chorobę i zmiany, jakie spowodowała w ich życiu. W niektórych rodzinach dzieci mogą reagować fizyczną i słowną agresją wobec rodziców, ponieważ nie są w stanie poradzić sobie z odczuwaną frustracją i złością. Może nawet dochodzić do poważnych konfliktów, które wymagają profesjonalnej porady. Należy to omówić z lekarzem rodzinnym, który może zaproponować wizytę u psychoterapeuty rodzinnego.

Często, po okresie gniewu, dzieci odczuwają smutek i poczucie winy. Chciałyby, aby choroba minęła i żebyście byli tacy, jak przed chorobą. Czują się winne, że złościły się na was, gdy byliście chorzy, i wyobrażają sobie, że są odpowiedzialne za zaostrzenia choroby. Dobrze jest zachęcić, by wyraziły swoje uczucia, i wyjaśnić, że w żaden sposób nie są odpowiedzialne za waszą chorobę.

Smutek

Trochę czasu na omówienie tych spraw. Jeżeli trzeba, należy uspokoić dziecko oraz zachęcić do samodzielnego planowania własnego życia. Każde dziecko jest inne i może reagować w różny sposób w zależności od tego, jakie były wasze stosunki przed chorobą. Brat i siostra, w zależności od wieku i osobowości, mogą reagować w bardzo odmienny sposób. Unikaj porównań i staraj się poświęcać uwagę indywidualnym potrzebom każdego dziecka.

Lęk o przyszłość

Większość dzieci boi się, że straci chorą matkę lub ojca. Często lęk jest tak
silny, że dzieci nie chcą rozmawiać o problemie. Należy koniecznie uspokoić je, nawet gdy nie mówią o tym otwarcie. Trzeba powiedzieć im, że zawsze będzie ktoś, kto będzie się nimi opiekować, a także że cały zespół specjalistów medycznych pracuje nad tym, aby pomóc wam w pokonaniu SM. Nastolatki czasem myślą, że będą musiały zostać w domu i opiekować się wami, gdy dojdzie do pogorszenia stanu zdrowia.